Η τροφή έναντι των ιώσεων

Περισσότεροι από 200 ιοί προκαλούν το κοινό κρυολόγημα. Ο ρινοϊός, που είναι ο πιο κοινός, ευθύνεται για το 30-50% όλων των κρυολογημάτων. Μεταφέρεται μέσω της φυσικής επαφής, όπως χειραψίες, επαφή με πόμολα/ επιφάνειες αλλά και μέσω του αέρα. Η οικογένεια των κορωνοϊών ευθύνεται για 10-15% των κρυολογημάτων.

Το κρυολόγημα αποτελεί μόλυνση κατά κύριο λόγο του αναπνευστικού συστήματος. Πιο συγκεκριμένα, ο ιός εισέρχεται στους αεραγωγούς, τα ιγμόρεια, τη ρινική κοιλότητα ή τον λαιμό και εκεί αναπτύσσεται. Το σώμα τότε αντιδρά παράγοντας αντισώματα και βλέννα. Ο ιός καταστρέφεται από τα αντισώματα, από τα οξέα στο στομάχι όταν τον καταπίνουμε και ταυτόχρονα αποβάλλεται μαζί με τη βλέννα όταν φυσάμε τη μύτη μας.

Η πιθανότητα να αρρωστήσουμε από κάποιον ιό μειώνεται σημαντικά αν πραγματοποιούμε τα εμβόλια που προτείνονται από τις υγειονομικές αρχές της χώρας. Τα εμβόλια, παρόλο που είναι πολύ σημαντικά και απαραίτητα, δυστυχώς δεν μπορούν να μας προστατεύσουν έναντι όλων των ιών. Για την πρόληψη των ιώσεων, τα ατομικά μέτρα προστασίας είναι επίσης πολύ σημαντικά. Για παράδειγμα, δεν πρέπει να ερχόμαστε σε επαφή με άτομα που έχουν προσβληθεί από ιό, να πλένουμε τακτικά και σωστά τα χέρια μας, να μην ακουμπάμε το πρόσωπό μας με τα χέρια μας, κτλ.

Λόγω της πρόσφατης επικαιρότητας και την εμφάνιση του κορωνοϊού (COVID-19) ο οποίος έχει αυξημένη μεταδοτικότητα, καθώς επίσης και της έλλειψης εμβολίου για αυτόν, πολλοί άνθρωποι στρέφονται για βοήθεια στην τροφή. Η τροφή όμως δεν αποτελεί θεραπεία, ούτε μειώνει την πιθανότητα να αρρωστήσουμε. Ακόμη, αν το διατυπώσουμε στην κυριολεξία, η τροφή δεν μπορεί να «ανεβάσει» το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Aπλώς, θρεπτικά συστατικά μιας ισορροπημένης διατροφής συμμετέχουν στην ορθή λειτουργία του ανοσοποιητικού μας συστήματος. Παραδείγματα αυτών είναι το φυλλικό οξύ, ο ψευδάργυρος, ο σίδηρος, το σελήνιο, οι βιταμίνες C, D, B12, B6 κ.α.

Για αυτόν τον λόγο είναι σημαντικό όλοι μας να προσπαθούμε να έχουμε μια ισορροπημένη διατροφή και να μην έχουμε διατροφικές ελλείψεις. Αυτό είναι σημαντικό για όλες τις ηλικίες, ίσως λίγο περισσότερο στους ηλικιωμένους, αφού λόγω μειωμένης όρεξης ενδέχεται να ακολουθούν δίαιτες μειωμένης ποικιλίας και άρα να έχουν αυξημένο ρίσκο διατροφικών ελλείψεων. Ακόμα, σε ηλικιωμένους ανθρώπους, τη συγκεκριμένη περίοδο που διανύουμε λόγω του ότι η κοινωνική απομόνωση γίνεται για λόγους προστασίας μας από τον κορωνοϊό, η πρόσβαση σε τρόφιμα μπορεί να περιοριστεί, με συνέπεια να περιοριστεί ακόμα περισσότερο η πρόσληψη θρεπτικών συστατικών.

Σε ένα γενικό πλαίσιο, μια ισορροπημένη διατροφή περιλαμβάνει κατανάλωση οσπρίων, δημητριακών, λαχανικών και φρούτων συστηματικά. Ειδικά, όσον αφορά στα φρούτα και τα λαχανικά, χρειάζεται ποικιλία. Επίσης, περιλαμβάνει ψάρι και λιγότερο συχνά κρέας.

Τα συμπληρώματα διατροφής δεν μπορούν να υποκαταστήσουν μια ισορροπημένη διατροφή. Όμως σε περιπτώσεις που υπάρχουν διαγνωσμένες διατροφικές ελλείψεις μπορούν να βοηθήσουν στην αναπλήρωση συγκεκριμένων θρεπτικών συστατικών παράλληλα με την προσπάθεια να έχουμε μια ισορροπημένη διατροφή. Να θυμάστε πως δεν έχουμε ακόμα ισχυρές αποδείξεις ότι κάποια συμπληρώματα διατροφής μπορούν να βελτιώσουν το ανοσοποιητικό. Κάποια συμπληρώματα που αναφέρονται συχνά είναι τα παρακάτω.

Το πρώτο είναι ο ψευδάργυρος. Τα δεδομένα όσον αφορά στην πρόληψη του κρυολογήματος μέσω της χορήγησης ψευδαργύρου είναι μικτά. Κάποιες μελέτες δείχνουν ότι βοηθά κάποιες όχι. Αντίθετα φαίνεται πως βοηθά μέχρι κάποιο βαθμό στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων του κρυολογήματος. Σε κάθε περίπτωση δεν πρέπει για κανένα λόγο να πάρετε την ουσία αυτή χωρίς τη συμβουλή ειδικού, αφού αντιδρά με άλλα φάρμακα που μπορεί να παίρνετε και μπορεί να έχει σημαντικές παρενέργειες.

Δεύτερο συμπλήρωμα η echinacea. Τόσο για την πρόληψη όσο και για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων οι έρευνες είχαν μικτά αποτελέσματα και είναι δύσκολο να πούμε με βεβαιότητα ότι το βότανο αυτό βοηθά ή όχι.

Τρίτο είναι η βιταμίνη D. Αν και σε αυτή την περίπτωση τα συμπεράσματα είναι μικτά μια μετα-ανάλυση μελετών  που πραγματοποιήθηκε σε 11000 ασθενείς εθελοντές έδειξε πως εκείνοι που είχαν μεγαλύτερη έλλειψη σε βιταμίνη D (<25 ng/ml) είχαν μεγαλύτερο όφελος από τη συμπληρωματική χορήγηση βιταμίνης D έναντι της πιθανότητας να νοσήσουν με οξεία αναπνευστική λοίμωξη. Μια άλλη μελέτη που πραγματοποιήθηκε σε 1000 ασθενείς δεν έδειξε τα ίδια αποτελέσματα. Καλό θα ήταν λοιπόν να έχετε επάρκεια βιταμίνης D και αν δεν έχετε να συμβουλευτείτε ειδικό.

Τέλος η βιταμίνη C σε μεγάλες δόσεις φαίνεται μεν να μειώνει τη διάρκεια των συμπτωμάτων, όμως ούτε αυτή προλαμβάνει το κρυολόγημα. Η κατανάλωσή της πρέπει να γίνεται μετά από συμβουλή ειδικού για να αποφεύγονται οι παρενέργειες, όπως διάρροια ή ναυτία.

Προσοχή, όλα τα παραπάνω που αφορούν σε συμπληρώματα διατροφής αναφέρονται στο κοινό κρυολόγημα και τη γρίπη. Δεν υπάρχουν, προς το παρόν, μελέτες που να αφορούν συγκεκριμένα στον κορωνοϊό COVID-19.

Αν έχετε κρυώσει καταναλώστε πολλά υγρά, ξεκουραστείτε και επιλέξτε υγιεινά γεύματα. Όσο και αν δεν έχετε όρεξη, πρέπει να φάτε. Η τροφή δεν είναι φάρμακο αλλά υποστηρίζει τη σωστή λειτουργία του ανοσοποιητικού μας συστήματος έτσι ώστε αυτό να ανταπεξέλθει καλύτερα στην ασθένεια.