Τι θα έλεγα σε όποιον θέλει να ξεκινήσει δίαιτα

Αρκετοί άνθρωποι αυτή την εποχή του χρόνου και κατά τη διάρκεια των επόμενων δυο μηνών αποφασίζουν να ξεκινήσουν κάποιο πρόγραμμα αδυνατίσματος. Το να έχουμε ένα υγιές βάρος είναι πολύ σημαντικό για τη σωματική μας υγεία. Ένα υγιές βάρος, η αποφυγή του καπνίσματος και η φυσική δραστηριότητα είναι οι τρεις βασικοί παράγοντες μέσω των οποίων μπορούμε να προστατεύσουμε την υγεία μας.

Όμως, συχνά οι άνθρωποι ακολουθούν ανορθόδοξους τρόπους για να επιτύχουν αυτό το στόχο συνήθως λόγω του ότι έχουν θέσει ένα αυστηρό χρονικό περιθώριο στον εαυτό τους για να επιτύχουν το αποτέλεσμα. Σε αυτό το άρθρο αναφέρω 5 συμβουλές που θα έδινα σε όποιον θέλει να ξεκινήσει ένα πρόγραμμα αδυνατίσματος.

1. Ότι το να τρώμε σωστά μας κάνει να νιώθουμε καλά.

Με βάση την επαγγελματική μου εμπειρία ως διαιτολόγος – διατροφολόγος βλέπω ότι οι περισσότεροι άνθρωποι όταν ξεκινούν μια προσπάθεια αδυνατίσματος αντιλαμβάνονται τις καλές διατροφικές συνήθειες ως μέσο για να επιτύχουν την απώλεια βάρους αλλά πολλές φορές όχι ως φροντίδα προς το σώμα. Όμως, είτε κάνουμε δίαιτα είτε όχι η ισορροπημένη διατροφή μας κάνει να νιώθουμε καλύτερα οργανικά και ψυχολογικά και κατά συνέπεια επηρεάζει και τη συμπεριφορά μας προς το φαγητό θετικά. Δηλαδή, υπάρχει ένας «φαύλος» κύκλος βελτίωσης. Το αντίστροφο συμβαίνει όταν «τιμωρούμε» τον εαυτό μας με «αδυνατιστικές» τροφές. Δεν νιώθουμε καλά, δεν απολαμβάνουμε το φαγητό μας και έχουμε ολοένα και λιγότερο κίνητρο να συνεχίσουμε. Σε αυτές τις περιπτώσεις χρειάζεται ψυχραιμία και υπομονή ώστε να ξαναμπούμε στο «σωστό» δρόμο.

2. Ότι δεν θα μας οδηγήσει πουθενά να τρώμε όσο θέλουμε επειδή θα το «καύσουμε» αυξάνοντας τη σωματική μας δραστηριότητα.

Η σωματική δραστηριότητα έχει πολλά οφέλη και μπορεί να μας βοηθήσει στην προσπάθεια μας να μειώσουμε το σωματικό μας βάρος. Όμως το να προσπαθούμε να προσαρμόσουμε την ποσότητα της σωματικής μας δραστηριότητας με βάση το τι φάγαμε ή τι πρόκειται να φάμε δεν θα μας βοηθήσει και ακόμα περισσότερο μπορεί να καθυστερήσει τη μείωση του σωματικού μας βάρους. Επιπρόσθετα, αρκετές φορές υπερεκτιμούμε τις καύσεις μας από την άσκηση, ειδικά αν κάνουμε κάποια έντονη σωματική δραστηριότητα, και αυτό μας οδηγεί στο να έχουμε μια νοοτροπία επιβράβευσης για τον κόπο μας, με περισσότερο φαγητό. Τα παραπάνω δεν υποδεικνύουν ότι δεν θα πρέπει να κάνουμε γυμναστική αλλά αν έχουμε κατά νου να κάνουμε έντονη άσκηση για να αδυνατίσουμε ίσως πρέπει να αναθεωρήσουμε τη στρατηγική μας.

3. Ότι το γλυκό μπορεί να είναι ιδιαίτερα απολαυστικό και ότι μπορεί να αποτελεί μέρος ενός υγιεινού τρόπου ζωής.

Προσέχω τη διατροφή μου δεν σημαίνει ότι τρώω μόνο  μαρούλι με κοτόπουλο. Ίσα – ίσα το σώμα μας έχει ανάγκη μια σειρά από θρεπτικά συστατικά που η μονοτονία στις επιλογές δεν μπορεί να προσφέρει. Ακόμη, το φαγητό το χρειαζόμαστε για την επιβίωση μας όμως μέσα από τη γεύση προσφέρει και απόλαυση. Με βάση τα παραπάνω και το γλυκό μπορεί να ενσωματωθεί ισορροπημένα σε ένα πρόγραμμα αδυνατίσματος.

4. Ότι ποτέ δεν είναι σωστό να κρίνουμε έναν άνθρωπο από το σωματικό του βάρος, ποτέ.

Συχνά ακούμε ανθρώπους να μας λένε ή να λένε σε άλλους «πρέπει να σταματήσεις να τρως», «πως έχεις γίνει έτσι;», «την υγεία σου δεν τη σκέφτεσαι;», κ.α. Αυτό, αν συμβαίνει καλοπροαίρετα, βασίζεται στην ιδέα ότι το να νιώσουμε ντροπή θα μας κινητοποιήσει να μειώσουμε το σωματικό μας βάρος. Όμως, οι μελέτες δείχνουν πως το λεγόμενο «fat shaming» δεν κινητοποιεί τους ανθρώπους να μειώσουν το βάρος τους, τους κάνει να νιώθουν άσχημα με τον εαυτό τους και ουσιαστικά τους οδηγεί στο να καταναλώνουν περισσότερο φαγητό και να το αυξάνουν. Ακόμη, άλλες έρευνες υποδεικνύουν ότι η κριτική και η παρενόχληση με βάση το σωματικό βάρος αυξάνει το ρίσκο αυτών των ανθρώπων για παχυσαρκία 2.5 – 6.6 φορές μέσα στα επόμενα χρόνια.

Πέρα από το ότι δεν βοηθά να μειώσουμε το σωματικό μας βάρος, αυτή η συμπεριφορά μπορεί να αυξήσει την πιθανότητα τα άτομα που δέχονται την κριτική να αποκτήσουν κατάθλιψη, διατροφικές διαταραχές, μειωμένη αυτό-εκτίμηση, κ.α. Δηλαδή, το «fat shaming» κάνει «ζημιά» τόσο σε οργανικό όσο και σε ψυχολογικό επίπεδο.

 5. Ότι θα πρέπει να εργαστούμε και να κοπιάσουμε για να πετύχουμε.

Δεν υπάρχουν εύκολες ή γρήγορες λύσεις στην απώλεια βάρους. Επαναλαμβάνω, δεν υπάρχουν. Όσοι έχουν προσπαθήσει να μειώσουν το βάρος τους γνωρίζουν ότι συνήθως αυτό δεν επιτυγχάνεται χωρίς κόπο.

Απαιτείται προσπάθεια σε επίπεδο συμπεριφορικό/ ψυχολογικό (αλλαγές στις συνήθειες μας) αλλά και σε πρακτικό επίπεδο (προετοιμασία και οργάνωση του φαγητού). Όμως, όσο πιο πολύ προσπαθούμε τόσο πιο πολύ συνηθίζουμε και γίνεται «δεύτερη φύση» μας.

Αρχικά, βάλτε εύκολους κανόνες/ στόχους αλλά προσπαθήστε να τους τηρείτε συστηματικά. Αν τα καταφέρνετε, να είστε δίκαιος με τον εαυτό σας και να τον επιβραβεύσετε αντίστοιχα – όχι υπερβολικά. Αν δεν τα καταφέρνετε τόσο καλά, επίσης να είστε δίκαιοι και πρώτον να αναγνωρίσετε τι έχετε βελτιώσει μέχρι στιγμής στη διατροφή σας αλλά και δεύτερον να σκεφτείτε τι θα μπορούσατε να βελτιώσετε επιπλέον. Η ικανοποίηση που θα νιώθετε κάθε φορά που επιτυγχάνετε κάποιους από τους στόχους σας δεν ξεχνιέται και είναι αυτή που θα σας δίνει δύναμη να συνεχίσετε. Όσα χρόνια εργάζομαι και με βάση την εμπειρία μου έχω συνειδητοποιήσει ότι ήττα είναι μόνο η παραίτηση.

Φυσικά, η συμβολή του διαιτολόγου – διατροφολόγου (με άδεια ασκήσεως επαγγέλματος) μπορεί να σας βοηθήσει να τα φέρετε εις πέρας.

Με δυο λόγια.

Αυτή τη χρονιά σκεφτείτε τα δικά σας “New Year Resolutions” μόνο αν είναι κάτι που σας προκαλεί δημιουργικό άγχος και σας βοηθά να προχωρήσετε, όχι όμως αν σας αγχώνει υπερβολικά. Η βελτίωση των διατροφικών μας συνηθειών πρέπει να αποτελεί ένα πλάνο ζωής και όχι καταπίεση για ορισμένους μήνες και αδιαφορία τους υπόλοιπους.

Αυτή τη χρονιά ας κάνουμε τη διαφορά. Θυμηθείτε:

• Το φαγητό αποτελεί φροντίδα για το σώμα ενώ μέσα από τη γεύση προσφέρει απόλαυση.
• Δεν πρέπει να υπερεκτιμούμε τις καύσεις μας από τη γυμναστική.
• Το γλυκό μπορεί να αποτελεί μέρος μιας ισορροπημένης διατροφής.
• Δεν βοηθά στην προσπάθεια μας για διαχείριση του βάρους να νιώθουμε ντροπή με βάση το σωματικό μας βάρος.
• Δεν υπάρχουν εύκολες ή γρήγορες λύσεις στην απώλεια βάρους.

Συγγραφέας Γιάννης Δημακόπουλος, Διαιτολόγος Διατροφολόγος.

Το άρθρο αυτό έχει αναδημοσιευτεί από το περιοδικό Plan Be.